Η 25η Νοέμβρη είναι καθιερωμένη ως Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Έμφυλης Βίας. Η ημερομηνία αφορά τον βασανισμό και την κρατική δολοφονία των τριών αδερφών Μιραμπάλ (γνωστές ως Las Mariposas/Οι Πεταλούδες), αγωνιστριών ενάντια στο σκληρό δικτατορικό καθεστώς του Ραφαέλ Τρουχίγιο στην Δομινικανή Δημοκρατία το 1960.

Ως Οριζόντια Κίνηση, τιμούμε τους αγώνες των γυναικών και των θηλυκοτήτων ενάντια στην έμφυλη καταπίεση και στηρίζουμε τις διαδηλώσεις της 25ης Νοέμβρη. Θεωρούμε ωστόσο πως ο αγώνας ενάντια στην έμφυλη βία, την Πατριαρχία, δεν εξαντλείται σε επίσημα θεσμοθετημένες ημέρες μνήμης, μέσα σε ένα σύστημα που καμώνεται πως νοιάζεται για την καταπίεση και την εκμετάλλευση, ενώ ταυτόχρονα τις αναπαράγει. Ο αγώνας ενάντια στην Πατριαρχία είναι παράλληλος και αδιαχώριστος με τον αγώνα ενάντια σε κάθε είδους καταπίεση και εκμετάλλευση. Είναι καθημερινός και λαμβάνει χώρα σε κάθε κοινωνικό πεδίο όπου αναπαράγονται οι έμφυλες διακρίσεις: Στους χώρους εργασίας, στα σχολεία και τις σχολές, στις γειτονιές, μέσα, στις παρέες μας, τις ομάδες και τις οργανώσεις μας, στα ίδια μας τα σπίτια.

Η Πατριαρχία είναι μια πανάρχαια εκμεταλλευτική και καταπιεστική συνθήκη, που προϋοπάρχει του κρατικό-καπιταλιστικού συστήματος, το οποίο ωστόσο την ανήγαγε σε βασικό του πυλώνα. Η συνθήκη αυτή έλαβε διαχρονικά διάφορες μορφές: Από τον αποκλεισμό των γυναικών από την κοινωνική και πολιτική ζωή, μέχρι την εμπορευματοποίηση των σωμάτων τους. Από την εκμετάλλευση της δωρεάν κοινωνικής αναπαραγωγικής εργασίας (μεγάλωμα των παιδιών, οικιακές εργασίες), μέχρι την υποτίμηση της ίδιας της εργατικής δύναμης των γυναικών, με χαμηλότερους μισθούς και λιγότερα δικαιώματα. Στην πιο δύσκολη θέση μέσα στην καπιταλιστική αλυσίδα βρίσκονται φυσικά οι γυναίκες της εργατικής τάξης και οι μετανάστριες που αντιμετωπίζουν τις πολλαπλές καταπιέσεις του ρατσιστικού, πατριαρχικά δομημένου, κρατικο-καπιταλιστικού συστήματος.

Παρόμοιες διακρίσεις αντιμετωπίζουν και όσα άτομα από εμάς δεν χωρούν στα ετεροκανονικά πρότυπα και έμφυλα δίπολα (άντρας-γυναίκα) και αμφισβητούν με την ίδια τους την ύπαρξη και την σεξουαλικότητά τους βασικές αξίες της εξουσιαστικής κοινωνίας, όπως η οικογένεια και η αναπαραγωγή του έθνους.

Ακόμη, η Πατριαρχία καταπιέζει μέχρι και τα ίδια τα “προνομιούχα” υποκείμενα, δηλαδή τους ετεροφυλόφιλους άνδρες, καλλιεργόντας και επιβάλλοντάς τους απο μικρή ηλικία πρότυπα συμπεριφοράς, ενδυμασίας κοκ, ενώ φυτεύει μέσα τους τον σπόρο του σεξισμού, του μισογυνισμού και τις ιδιοκτησιακές λογικές απέναντι στα γυναικεία σώματα.

Συντηρητικές και σκοταδιστικές ιδέες όπως ο εθνικισμός και η οργανωμένη εκκλησία/θρησκεία, με την ανοχή ή και την υποστήριξη του επίσημου κράτους, οξύνουν τα πατριαρχικά προτάγματα και επιθυμούν να επιβάλουν στις γυναίκες και τις θηλυκότητες το πως θα διαχειρίζονται το σώμα τους, επαναφέροντας, για παράδειγμα, στο προσκήνιο ζητήματα όπως η απαγόρευση των αμβλώσεων.

Η έμφυλη βία, οι γυναικοκτονίες, οι επιθέσεις σε queer και τρανς άτομα έρχονται ως επιστέγασμα όλων των από πάνω. Της ιδιοκτησιακής λογικής των ανδρών επάνω στα γυναικεία σώματα και του μίσους για το διαφορετικό, που αναπαράγουν τα πιο συντηρητικά κομμάτια της κοινωνίας.

Τα τελευταία χρόνια, κι ενώ θεωρητικά η κοινωνία προχωράει και θέλει να αφήσει πίσω της τις έμφυλες διακρίσεις (sic), γινόμαστε μάρτυρες όλο και περισσότερων περιστατικών έμφυλης βίας, ή τουλάχιστον όλο και περισσότερα από αυτά δημισιοποιούνται. Το λιντσάρισμα queer ατόμων πριν μερικά χρόνια στην Πλατεία Αριστοτέλους και η πρόσφατη επίθεση σε δύο λεσβίες γυναίκες στην παραλία της Θεσσαλονίκης. Η υπόθεση βιασμού νεαρής κοπέλας από θαμώνες γνωστής καφετέριας, γόνους πλουσίων οικογενειών και πάλι στη πόλη μας. Οι δεκάδες γυναικοκτονίες (πχ Κάρολαϊν, Ελένη, Γαρυφαλλιά, Κ. Γρίβα), η υπόθεση της σεξουαλικής κακοποίησης και έκδοσης της 12χρονης στον Κολωνό και η λίστα δεν έχει τελειωμό. Η συνθήκη της πανδημίας και ο τρόπος που το Ελληνικό Κράτος επέλεξε να την “αντιμετωπίσει”, κλείδωσαν ουσιαστικά στα σπίτια τους πολλά θύματα με τους κακοποιητές τους και όξυναν το φαινόμενο, πολλαπλασιάζοντας τα περιστατικά.

Οι επίσημοι θεσμοί του Κράτους παριστάνουν πως ενδιαφέρονται για την επίλυση του προβλήματος. Ωστόσο έχει γίνει πλέον ξεκάθαρο πως αυτό είναι ένα ψέμα. Πίσω από τα διαφημιστικά μηνύματα, τις “γραμμές υποστήριξης” και τα “νέα ειδικά σώματα” κρύβεται η ωμή αλήθεια της συγκάλυψης και της συνενοχής. Καταρχάς, βλέπουμε πως κάθε θύτης έμφυλης βιας που προέρχεται από την άρχουσα τάξη, τα σώματα ασφαλείας ή αποτελεί πολιτικό πρόσωπο, την βγάζει καθαρή. Ο παιδοβιαστής βουλευτής της ΝΔ Νίκος Γεωργιάδης, ο μπάτσος που απάντησε στο τηλεφώνημα της Κ. Γρίβα που ζητούσε βοήθεια με την φράση “το περιπολικό δεν είναι ταξί”, ο μπάτσος Μπουγιούκος που εξέδιδε την νεαρή κοπέλα στην Αθήνα, οι γόνοι των πλούσιων οικογενειών στην Θεσσαλονίκη, όλοι τους και άλλοι τόσοι είναι ελεύθεροι και έχουν επιστρέψει στα “καθήκοντά” τους.

Ταυτόχρονα, οι δομές υποστήριξης θυμάτων έμφυλης βίας στην χώρα είναι από ελλιπείς έως ανύπαρκτες. Αυτο είναι εξαιρετικά σημαντικό, καθώς μία από τις μεγαλύτερες δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει μια επιβιώσασα γυναίκα και θηλυκότητα είναι η οικονομική εξάρτηση, η οποία πολλές φορές της επιβάλλεται από τον θύτη. Είναι εξαιρετικά δύσκολο για μια γυναίκα της εργατικής τάξης που δέχεται την έμφυλη βία να εγκαταλείψει το σπίτι της, ειδικά αν στην υπόθεση εμπλέκονται και ανήλικα παιδιά.

Ως αναρχικοί/ες, δεν έχουμε αυταπάτες περί της συστημικής και κρατικής πρόνοιας. Κατανοούμε πως η έμφυλη βία, ο σεξισμός, η ομοτρανσφοβία δεν αντιμετωπίζονται θεσμικά, από το ίδιο το σύστημα δηλαδή που παράγει και αναπαράγει αυτά τα φαινόμενα. Θεωρούμε πως οι άνθρωποι κάθε φύλου και φυλής, κάθε σεξουαλικού προσδιορισμού, θα είναι πραγματικά ελεύθεροι μόνο σε έναν ελεύθερο κόσμο, χωρίς καταπίεση και εκμετάλλευση.

Αυτό όμως δεν σημαίνει πως θέτουμε το ζήτημα στις μετεπαναστατικές “καλένδες” και το θεωρούμε δευτερεύον. Αντίθετα, παλεύουμε όλες και όλοι μαζί, καθημερινά, σε κάθε κοινωνικό πεδίο, ενάντια τόσο στα ίδια τα πρόσωπα που αναπαράγουν αυτές τις συμπεριφορές, όσο και – κυρίως – ενάντια στις αιτίες που τις γεννούν και τις θρέφουν. Ακόμη κι αν δεν πιστεύουμε πως η λύση είναι τα “ίσα δικαιώματα” μέσα σε έναν πολύχρωμο καπιταλισμό, θεωρούμε ωστόσο την κατάκτηση αυτών των ίσων δικαιωμάτων, ιδίως μέσα από μια διαδικασία αγώνα, ως απαραίτητο βήμα για να μπορέσουμε όλοι και όλες μαζί να ζήσουμε ισότημα και να παλέψουμε ενάντια σε ό,τι μας καταπιέζει.

Ακόμη, αγωνιζόμαστε για την δημιουργία δομών – τόσο επίσημων, όσο και κινηματικών – που θα μπορούν να στηρίξουν τις επιβιώσασες της έμφυλης βίας στην δύσκολη μετάβαση σε μια ζωή μακριά από τον κακοποιητή. Απαιτούμε αυτές οι δομές να λειτουργούν με τον σωστό προς τα υποκείμενα τρόπο και να είναι κατάλληλα στελεχωμένες, ώστε να μην αποτελούν απλά ένα συστημικό άλλοθι.