Την εβδομάδα που μας πέρασε συμμετείχαμε σε σειρά δράσεων/παρεμβάσεων σε λαϊκές αγορές, μαζί με άλλους/ες συντρόφους/ισσες και συναγωνιστές/τριες, στα πλαίσια του Συντονισμού Συλλογικοτήτων και Οργανώσεων για το δικαίωμα στην Στέγαση.

Ακολουθεί το κείμενο της ομάδας μας, που μοιράστηκε στις παρεμβάσεις στις λαϊκές της Ξηροκρήνης, Μαρτίου, Γκράτσιου, Άνω Τούμπας:

Η στέγαση είναι δικαίωμα όλων!

Όσοι και όσες ανήκουμε στην εργατική τάξη και τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα γνωρίζουμε πολύ καλά τον μπαμπούλα του κόστους στέγασης. Τα ενοίκια έχουν διπλασιαστεί μέσα σε λίγα χρόνια, ειδικά στις μεγαλουπόλεις, όπου στοιβάζεται το προλεταριάτο για να καταφέρει να βρει δουλειά, ενώ οι μισθοί μένουν σχεδόν αδρανείς ή μόνο τυπικά αυξάνονται. Την ίδια ώρα η ανεργία χτυπάει την πόρτα μεγάλης μερίδας των από-τα-κάτω και η ακρίβεια φτάνει σε δυσθεώρητα ύψη.

Εν μέσω αυτής της συνθήκης βλέπουμε χιλιάδες σπίτια να μένουν κλειστά και αναξιοποίητα, ενώ μεγάλα funds (κυρίως από το εξωτερικό, πχ Ισραήλ) αγοράζουν ασταμάτητα ακίνητα προς εκμετάλλευση, κυρίως για Airbnb και βραχυχρόνια μίσθωση και μέσω μιας διαδικασίας εξευγενισμού (gentrification) αλλάζουν πολλές φορές τον χαρακτήρα ακόμη και ολόκληρων λαϊκών γειτονιών, ανεβάζοντας τα ενοίκια ακόμη υψηλότερα.

Ταυτόχρονα, εδώ και μιάμιση περίπου δεκαετία, το κύριο μέλημα του ελληνικού κράτους ήταν να διασώσει τις τράπεζες, να “ενισχύσει την ρευστότητά τους” και να κουρέψει τα χρέη τους. Το ίδιο φυσικά δεν γίνεται με τα χρέη – μικρότερα ή λίγο μεγαλύτερα- των εργατικών και λαϊκών οικογενειών. Βασικά, γίνεται ακριβώς το αντίθετο: Με την απελευθέρωση των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας (που υπογράφτηκαν από την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και εφαρμόζονται αθρώα πλέον από την σημερινή ακροδεξιά και νεοφιλέλευθερη της ΝΔ) μια φτωχή οικογένεια μπορεί να χάσει το σπίτι της από την τράπεζα ή από κάποιο fund για ένα ασήμαντο – σε σχέση με την αξία του ακινήτου- ποσό, εξαιτίας της αδυναμίας πληρωμής κάποιας δόσης ενός στεγαστικού ή άλλου δανείου. Δάνειο που το εν λόγω fund εξαγόρασε για εξευτελιστικό πόσο, προκειμένου να προχωρήσει στην βίαιη “διεκπεραίωση” της αποπληρωμής του, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο.

Τα ΜΜΕ και το Κράτος προσπαθούν να μετακυλήσουν την ευθύνη για αυτές τις κανιβαλιστικές και αντικοινωνικές πρακτικές στους ίδιους τους “ανεύθυνους δανειολήπτες” που “άπλωσαν τα πόδια τους πιο μακριά από εκεί που φτάνει το στρώμα τους”. Για τους αστούς και τα τσιράκια τους, η στέγαση δεν είναι δικαίωμα κανενός και οι φτωχοί θα πρέπει να αποδείξουν με τον ιδρώτα και το αίμα τους ότι “αξίζουν” να μην μείνουν στον δρόμο.

Ας σκεφτούμε όμως την φαινομενική κατάσταση της οικονομίας και τις ψεύτικες υποσχέσεις “ευμάρειας” και “ανάπτυξης” που έδινε κάθε μία από τις κυβερνήσεις των προηγούμενων δεκαετιών, όταν προωθούσε και σιγόνταρε την πολιτική των στεγαστικών (και όχι μόνο) δανείων για τις οικογένειες της εργατικής τάξης και των μικρομεσαίων στρωμάτων. Ας σκεφτούμε τις εκατοντάδες διαφημίσεις των τραπεζών και την στήριξη του Κράτους προς τα προγράμματα αυτά. Ας σκεφτούμε πόσο βίαια ανατράπηκε αυτή η κατάσταση “ευμάρειας” δεκαπέντε χρόνια πριν και ποιοι πλήρωσαν το κόστος με την απώλεια των εργασιών τους, των σπιτιών τους, της ίδιας τους της ζωής πολλές φορές. Και τέλος, ας σκεφτούμε ακριβώς αυτό που είπαμε παραπάνω: Τα δισεκατομμύρια των τραπεζών που διασώθηκαν. Τα μικροποσά των χρεών των εργατικών και λαϊκών οικογενειών, από την άλλη, αποτελούν τον τέλειο μοχλό που θα βάλει σε λειτουργία ένα καλοστημένο σχέδιο περαιτέρω αναδιανομής του πλούτου από τα κάτω προς τα πάνω.

Η λαϊκή κατοικία και η στέγαση στο στόχαστρο

Η αλήθεια είναι πως η ιδιοκτησία κατοικίας κυμαίνεται -ακόμη- σε υψηλά επίπεδα στην χώρα μας. Κι αυτό γιατί, ζώντας μέσα στην φτώχεια και την μιζέρια, όταν τους δόθηκε η ευκαιρία, οι εκμεταλλευόμενοι/ες θέλησαν να αποκτήσουν την ασφάλεια που θεωρούσαν πως θα τους προσέφερε το να έχουν ένα κεραμίδι πάνω από τα κεφάλια τους και η θέληση να εξασφαλίσουν το μέλλον αυτό και για τα παιδιά τους. Η εργατική και λαϊκή κατοικία ήταν κάτι που κερδήθηκε μέσα από αγώνες και πιέσεις της οργανωμένης εργατικής τάξης – αν και ο οργανισμός που είχε συσταθεί για αυτόν τον σκοπό (ΟΕΚ) καταργήθηκε εν τέλει κι αυτός στα χρόνια του μνημονίου.

Στην πιο σύγχρονη εποχή, κυρίως από την δεκαετία του ’80, ο συνδυασμός των εργατικών διεκδικήσεων και κατακτήσεων, αλλά και των σχεδίων του κατασκευαστικού Κεφαλαίου προώθησε, με προνομιακούς όρους και ευκολίες, την αγορά πρώτης κατοικίας από τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα. Δεκαετίες μετά, εν μέσω μιας κρίσης που πληρώνουν οι από-τα-κάτω και κατά την οποία η αφαίμαξη των στρωμάτων αυτών τείνει να ολοκληρωθεί, το “ζουμί” που παραμένει ακόμη διαθέσιμο για να στραγγίξουν τα αφεντικά είναι αυτό το ακίνητο κεφάλαιο, η λαϊκή κατοικία.

Τα τελευταία χρόνια γίναμε μάρτυρες σκηνών βγαλμένων από τους χειρότερους εφιάλτες. Σκηνές που μια δεκαπενταετία πριν βλέπαμε να συμβαίνουν σε άλλες χώρες (που επίσης αντιμετώπιζαν την οικονομική κρίση) και δεν μπορούσαμε καν να τις αντιληφθούμε: Μπάτσοι να μπουκάρουν με πολιορκιτικούς κρυούς στα σπίτια λαϊκών οικογενειών, παρέα με εισαγγελείς και μεταφορικές εταιρείες και να πετάνε τον κόσμο έξω από τα σπίτια του από την μία μέρα στην άλλη. Είδαμε να γίνονται τέτοιου είδους επιδρομές ακόμα και σε σπίτια συνανθρώπων μας με αντικειμενικά προβλήματα υγείας που τους απέτρεπαν από το να ανταπεξέλθουν στις οικονομικές υποχρεώσεις τους.

Να μην μιλήσουμε φυσικά για τις κατασταλτικές επιχειρήσεις απέναντι σε όσους και όσες, αντιμετωπίζοντας τον βραχνά της αστεγίας, πήραν την κατάσταση στα χέρια τους και επέλεξαν να δώσουν ζωή σε άδεια και παρατημένα σπίτια, καταλαμβάνοντάς τα. Εκεί το Κράτος, μέσα και από τα φερέφωνά του, επιλέγει να μιλάει για το “παράνομο” αυτών των πράξεων, την μηδενική ανοχή στην “καταπάτηση της ιδιοκτησίας” και την πάταξη των καταληψιών, προωθώντας προφανώς την λογική πως, στο υπάρχον κρατικό – καπιταλιστικό σύστημα, είναι προτιμότερο ολόκληρα κτίρια να παραμένουν διαλυμένα και παρατημένα, πάρα να στεγάζουν ανθρώπους που το έχουν ανάγκη, όταν δεν διαμεσολαβεί κάποιο κέρδος για το Κεφάλαιο. Φυσικά, αυτό δεν είναι τυχαίο. Κράτος και Κεφάλαιο θέλουν με αυτόν τον τρόπο να αποτρέψουν την γενίκευση της πρακτικής της κατάληψης στέγης από την εργατική τάξη, μια πρακτική που κατά το παρελθόν οι καταπιεσμένοι/ες, η ίδια η εργατική τάξη, είχε οικειοποιηθεί οργανωμένα και συλλογικά σε διάφορα σημεία του πλανήτη.

Τέλος, το πρόσφατο περιστατικό με το ασανσέρ που έπεσε στο κενό στις ριμαγμένες και παρατημένες στο έλεος της φθοράς Φοιτητικές Εστίες Θεσσαλονίκης, όπου από τύχη δεν υπήρξε κάποιο θύμα, αναδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο το πόσο υπολογίζει και επενδύει το Κράτος σε μια πολιτική “κοινωνικής πρόνοιας και στέγασης” : Οι φτωχοί/ες φοιτητές/τριες, που από ανάγκη και μόνο μένουν σε εκείνα τα επικίνδυνα και ανθυγιεινά κτίρια, αντιμετώπισαν την χλεύη των αρχών, το ξύλο από την αστυνομία και εν τέλει πλήρωσαν με συλλήψεις και δικαστήρια την διαμαρτυρία τους για την κατάσταση προς τον Πρύτανη του ΑΠΘ.

Η αλληλεγγύη και ο συλλογικός αγωνας τα όπλα μας!

Δεν είναι όμως όλα μαύρα. Η ελπίδα βρίσκεται πάντα στους συλλογικούς αγώνες! Τα τελευταία χρόνια είδαμε να ξεδιπλώνεται ένα μεγάλο κίνημα αλληλεγγύης από κομμάτια της εργατικής τάξης, οργανώσεις, σωματεία και συλλογικότητες, αλλά και από απλούς ανθρώπους, προερχόμενους από τα κατώτερα στρώματα, σε σχέση με το ζήτημα της στέγασης. Ανθρώπους που έβαλαν τα κορμιά τους μπροστά, σε μια πράξη υψίστης ταξικής αλληλεγγύης και κατάφεραν πολλές φορές να αποτρέψουν τους πλειστηριασμούς στις δικαστικές αίθουσες αλλά και τις εξώσεις στις ίδιες τις κατοικείες των συνανθρώπων τους, την ώρα που ένστολα και μη καθάρματα προσπαθούσαν να πετάξουν τις ζωές τους στο πεζοδρόμιο.

Επιπλέον, το τελευταίο διάστημα γίνεται προσπάθεια οργάνωσης – στην βάση σωματείου- από τους συμπολίτες μας που ζουν υπό τον βραχνά των ενοικίων και της συνεχούς, αχαλίνωτης αύξησής τους.

Από την μεριά μας, ως εργαζόμενοι/ες, ως κομμάτι της τάξης που βάλλεται από τις πιο αισχρές αντικοινωνικές πολιτικές Κράτους και Κεφαλαίου, αντιλαμβανόμενοι/ες ότι αύριο μπορεί να βρισκόμαστε εμείς σε αυτή την θέση, πρέπει να σταθούμε δίπλα στους συνανθρώπους μας που κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους από τα αρπακτικά των funds και των τραπεζών.

Να αγωνιστούμε πλάι-πλάι, ώμο με ώμο, μαζί με το ταξικο κίνημα αλληλεγγύης που έχει δημιουργηθεί και να μην αφήσουμε ούτε ένα σπίτι της εργατικής τάξης να πέσει στα χέρια αυτών των αρπακτικών.

Ακόμη, να οργανωθούμε σε συλλογικές δομές, συνελεύσεις γειτονιάς και σωματεία, που θα μπλοκάρουν την ακραία αύξηση του κόστους στέγασης.

Γιατί η στέγη δεν πρέπει να είναι εμπόρευμα, αλλά αναφαίρετο δικαίωμα όλων μας!

Οριζόντια Κίνηση – Για την Αναρχία και τον Ελευθεριακό Κομμουνισμό